آماده‌سازی و برنامه‌ریزی مقدمات سفر

بخش اول: تصمیم‌گیری در ارتباط با مقصد و زمان سفر

1- مقدار پولی را که می‌توانید برای سفر هزینه کنید، تعیین کنید. نیازی نیست حتماً ثروتمند باشید تا بتوانید به سفر بروید؛ اما آگاهی نسبت به میزان پولی که برای این کار در اختیار دارید، احتمالاً شکل و شمایل جنبه‌های دیگر این مسافرت را مشخص خواهد نمود. اگر وضعیت مالی خوبی ندارید، شاید بهتر باشد سفر را به تأخیر بیاندازید تا کمی برایش پس‌انداز کنید. مقصد، روش رسیدن به آن و محل اقامت، همه و همه به مقدار پولی که قرار است خرج کنید، بستگی خواهد داشت.

• فراموش نکنید که علاوه بر مخارج گوناگون سفر، باید پولی هم برای پرداخت اجاره و قبوض مربوط به منزل باقی بماند. قبل از آنکه پولی برای مسافرت خرج کنید، مطمئن شوید به هزینه‌های اساسی رسیدگی کرده‌اید.
• هوشمندانه رفتار کرده و خریدهای کوچک و غیرضروری را تا جای ممکن حذف نمایید. غذا خوردن در منزل به جای سفارش از بیرون، کاهش هزینه‌های تماس و کنار گذاشتن نسکافه‌های دو هزار تومانی، همه تغییراتی سریع و آسان برای پس‌انداز بیشتر برای مسافرت هستند.
• اگر پول کافی برای سفر با هواپیما به مقصدی دوردست ندارید؛ اما بسیار مشتاق گشت و گذار هستید، به دنبال مقصدی باشید که حداکثر یک روز رانندگی نیاز داشته باشد. به دنبال پارک‌های ملی و جاذبه‌های کنار جاده‌ای عجیب و غریب باشید و یا حتی به راهنمای سفر شهر و استان محل زندگی خود نگاهی بیاندازید. اگر خودرو ندارید، می‌توانید به اندازه‌ی یک سفر یک‌روزه با اتوبوس برنامه‌ریزی کنید.

2- ببینید چه مدت در سفر خواهید بود. اگر کارمند هستید، ببینید چند روز مرخصی ذخیره کرده‌اید. در تقویم به دنبال تاریخ‌های مهمی باشید که ممکن باشد با برنامه‌ی سفر شما تداخل داشته باشند، شاید لازم باشد چند روز سفر را عقب بیاندازید تا به عروسی پسرخاله‌ی همسرتان برسید.

• فراموش نکنید زمان سفر را در نظر بگیرید. اگر فقط یک آخر هفته‌ی طولانی در پیش دارید، شاید بهتر باشد به مقصدهای نسبتاً نزدیک فکر کنید. با تقسیم کردن تعداد کل ساعاتی که در جاده هستید، بر تعداد کل ساعاتی که قصد دارید در مقصد بگذرانید، می‌توانید درصد مسافرت خود را محاسبه نمایید.

3- زمان رفتن را انتخاب نمایید. با جستجو در اینترنت، اطلاعاتی درباره‌ی بازه‌های زمانی شلوغ، خلوت و متوسط مقصد مورد نظر به‌دست بیاورید. اگر تاریخ سفر برای شما مهم نیست، می‌توانید آن را در بازه‌های زمانی ارزان‌قیمت برنامه‌ریزی کنید.

• بازه‌ی شلوغ زمانی است که هوا بهتر از همیشه است. بیشترین تعداد گردشگر به آن مکان مراجعه می‌کنند. جاذبه‌های گردشگری به‌سرعت همه‌ی بلیط‌ها را می‌فروشند؛ و در نتیجه قیمت‌ها سر به فلک می‌کشد.
• بازه‌ی خلوت معمولاً بهترین قیمت‌ها و کمترین تعداد گردشگر را دارد. احتمالاً هوا بسیار بد است و این خطر نیز وجود دارد که برخی از جاذبه‌های گردشگری تعطیل باشد. همچنین احتمالاً متوجه خواهید شد، که مردم بومی آنجا مهمان‌پذیری بهتری از خود نشان می‌دهند.
• بازه‌ی متوسط، بهترین زمان برای سفر به شمار می‌رود. بهترین موارد دو بازه‌ی قبل قسمت شما خواهد شد، هم شلوغی آنچنانی نخواهید دید، هم قیمت‌های مناسبی به شما پیشنهاد خواهد شد و در عین حال هوا نیز مطلوب خواهد بود. درست قبل یا بعد از بازه‌ی زمانی شلوغ شروع به برنامه‌ریزی کنید تا از بازه‌ی زمانی شلوغی متوسط نهایت استفاده را ببرید.

4- در ارتباط با نوع سفر، تصمیم‌گیری کنید. از خود بپرسید دوست دارید در مدتی که به سفر می‌روید، چه کارهایی را انجام دهید. اگر نیاز دارید که از برنامه‌ی پٌرتنش زندگی خود فاصله بگیرید، برای سفری آرامش‌بخش در کنار ساحل برنامه بریزید. اگر حوصله‌ی شما به شدت سر رفته است، به دنبال تعطیلاتی پرماجرا و هیجان‌انگیز با جت‌اسکی، پاراسل، برف‌بازی یا صخره‌نوردی باشید. با سفر به پارک‌های ملی، با طبیعت یکی شوید؛ یا با سفر به شهرها و کشورهای دوردست، دید تازه‌ای به دنیا پیدا کنید.

• بسیاری از سایت‌های مسافرتی، الهام‌بخش بوده و ایده‌های مختلفی برای رفتن به انواع سفر به شما می‌دهند: سفرهای خانوادگی، بوم‌گردی، جاده‌پیمایی و غیره. به دنبال سایت‌هایی باشید که بر اساس سلیقه‌ی شما، مقصد پیشنهاد می‌دهد.
• از دوستان و خانواده بخواهید تجربه‌ای که از مکان‌های مختلف داشته‌اند را برای شما تعریف کنند. شاید پیشنهادهایی فوق‌العاده و ایده‌هایی برای خوش گذراندن در سفر، محل اقامت و انتخاب غذا به شما بدهند.

بخش دوم: مهیا شدن برای سفر

1- بودجه تنظیم کنید. سعی کنید تا جایی که می‌شود هزینه‌ی کل سفر را تخمین بزنید. مخارج سفر، بلیط هواپیما یا قطار، بنزین برای خودرو، هتل یا مسافرخانه، بیمه‌ی سفر، پاسپورت یا هزینه‌های ویزا، هزینه‌ی حمل و نقل در مقصد (تاکسی، اتوبوس، اجاره‌ی خودرو)، متوسط هزینه‌ی یک وعده غذا یا مجموع مقدار هزینه‌ای که اجازه دارید هر روز برای خوراکی صرف نمایید را در نظر بگیرید. فراموش نکنید مقداری پول هم برای ریخت و پاش و خرید چیزهای خاص و مقداری هم برای موارد اضطراری کنار بگذارید.

• درباره‌ی هزینه‌ی فعالیت‌هایی که دوست دارید، تحقیق کنید. قیمت وسایل شهربازی یا بلیط نمایش‌های ویژه‌ را در اینترنت پیدا کنید. هر چه در محاسبه‌ی هزینه‌ها دقیق‌تر باشید، برنامه‌ریزی بهتری نیز برای سفر خود خواهید داشت.
• بسیاری از شهرهای گردشگری، مثلاً جزیره‌ی زیبای کیش، ممکن است بسته‌های پیشنهادی تخفیف‌داری برای بازدید از جاذبه‌ها، موزه‌ها، اماکن تاریخی و غیره داشته باشند.
• اگر هزینه‌های برنامه‌هایی که دارید از بودجه‌ی شما بیشتر شد، شاید لازم باشد چند مورد را قربانی کنید. مثلاً به‌جای هتل، به مسافرخانه بروید؛ یا از خیر رستوران درجه یک بگذرید. انعطاف‌پذیری باعث می‌شود بتوانید به‌اندازه‌ی بودجه‌ای که دارید، پول خرج کنید.
• اگر به سفر خارجی می‌روید، نرخ ارز را در نظر بگیرید و در بودجه‌ی خود لحاظ کنید.

2- هماهنگی‌های لازم را برای سفر انجام دهید. چندین سایت برای جستجو به دنبال قیمت‌های مناسب برای پرواز به سرتاسر ایران و جهان وجود دارد. وقت بگذارید و به چند موتور جستجوی رزرواسیون سر بزنید؛ زیرا همه‌ی آنها قیمت‌های یکسانی ارائه نمی‌دهند. به سایت اصلی شرکت‌های هواپیمایی نیز سری بزنید. اگر با هواپیما نمی‌روید، می‌توانید بلیط قطار یا اتوبوس را نیز به‌صورت آنلاین رزرو نمایید.

• اگر قرار است در بین راه، اتوبوس، قطار یا هواپیما عوض کنید، حتماً بین زمان رسیدن به مقصد بین‌راهی و حرکت وسیله‌ی نقلیه‌ی بعدی، فرصت زیادی در نظر بگیرید.
• مطالعات نشان داده‌ است که بهترین زمان برای خرید بلیط پرواز داخلی، 100 تا 50 روز (سه ماه تا یک ماه و نیم) قبل از تاریخ حرکت است. بلیط پروازهای بین‌المللی معمولاً بین 171 تا 50 روز (پنج تا یک ماه و نیم) قبل از سفر به کمترین قیمت خود می‌رسند.
• اگر در انتخاب وسیله‌ی نقلیه‌ی سفر شک دارید، سایتی مثل علی‌بابا می‌تواند برای تخمین هزینه و زمان سفر با انواع وسیله‌ی نقلیه به شما کمک کند.
• سفر با اتوبوس به نقاط مختلف ایران میسر است و می‌توانید گزینه‌های مختلفی را با توجه به زمان و هزینه در نظر داشته باشید.

3- محل اقامت خود را رزرو کنید. از مسافرخانه‌های ارزان گرفته تا هتل‌های لوکس پنج‌ستاره، کلبه‌های جنگلی، اردوگاه مخصوص سفرهای نوروزی، سوئیت‌های خصوصی و آپارتمان، برای انتخاب محل اقامت، هزاران گزینه پیش رو دارید. در ارتباط با نحوه‌ی استفاده از آنجا فکر کنید. اگر می‌خواهید با مسافران دیگر آشنا شوید و با سرویس‌های بهداشتی مشترک مشکلی ندارید، مسافرخانه انتخاب مناسبی خواهد بود. اگر دوست دارید دیر از خواب بیدار شوید، سرویس بهداشتی مرتب و منظم و اتاقی تمیز داشته باشید، احتمالاً باید به دنبال گزینه‌های گران‌تر باشید.

• حتی می‌توان جایی برای اقامت رایگان پیدا کرد. مثلاً اگر ساکن شهری گردشگری هستید و دوستی نیز در یک شهر گردشگری دیگر دارید، می‌توانید با هم صحبت کرده و چند روز خانه‌های خود را در اختیار دیگری قرار دهید و هر دو از سفری ارزان و راحت لذت ببرید؛ یا برای تنوع کلید ویلای خود را در انزلی به یکی از اقوام بدهید و در مقابل، کلید ویلای او را در ساری از او بگیرید.
• قبل از سفر عملیات رزرو را انجام دهید. درست است که این کار کمی از هیجان و غیرقابل‌پیش‌بینی بودن سفر می‌کاهد؛ اما اگر به شهری سفر کنید و ببینید همه‌ی مسافرخانه‌ها پر هستند و شب جایی برای ماندن ندارید، سفر خوبی نخواهید داشت.

4- مسیر احتمالی سفر را مشخص نمایید. اگر قصد دارید طی سفر به بازدید چند شهر بروید، سعی کنید تعداد روزهایی را که در هر شهر مکان می‌مانید، تعیین نمایید. جاذبه‌ها را اولویت‌بندی کرده و تحقیق کنید تا اگر لازم باشد از قبل بلیط تهیه نمایید؛ اما خیلی سخت نگیرید. اگر قرار باشد بابت پانزده دقیقه تأخیر در دنبال کردن برنامه‌ریزی سفر دچار اضطراب شوید، نه به شما خوش خواهد گذشت و نه به همراهان سفر.

• تحقیق درباره‌ی سیستم حمل‌ونقل، برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی زمانی را آسان خواهد کرد. مثلاً قبل از سفر به مشهد، درباره‌ی ایستگاه‌ها و پایانه‌های اتوبوسرانی و مترو کسب اطلاعات کنید تا ببینید کدام خط شما را به حرم مطهر، کدام به کوهسنگی و کدام به مراکز خرید یا رستوران‌های معروف خواهد برد.
• آدرس و شماره تلفن هتل‌ها یا تاکسی‌های تلفنی را در کنار هم در گوشی ذخیره کنید تا دسترسی سریع به آنها داشته باشید.
• برنامه‌ی سفر را با خانواده در میان بگذارید و همه‌ی اطلاعات سفر را نیز در آن لحاظ نمایید. حتماً باید یک نفر جای شما را بداند و در صورت بروز موارد اضطراری بتواند سریع با شما تماس بگیرد.
• برنامه‌ی سفر را برای خود ایمیل کنید تا دسترسی آسانی به آن داشته باشید.

5- فهرستی از لوازم و اسباب سفر تهیه کنید. دمای متوسط هوا در مقصد برای زمانی که قرار است به آنجا سفر کنید را ببینید. بسیاری از وبلاگ‌ها و سایت‌های مسافرتی، فهرست‌هایی پیشنهادی در دسترس همگان قرار می‌دهند. کافی است مثلاً «لوازم ضروری سفر به کیش» را جستجو نمایید تا تعداد زیادی توصیه‌ی خوب پیدا کنید.

• سبک سفر کنید. لباس‌های اصلی که به هم بیایند با خود بردارید تا در طول سفر بتوانید یکی را به جای دیگری نیز بپوشید.
• اگر با هواپیما سفر می‌کنید، محدودیت‌های ایمنی نظیر قانون 3-1-1 را به خاطر داشته باشید: هر مسافر می‌تواند حدود 4 لیتر مایعات، ژل یا کرم داشته باشد که هر کدام در بسته‌های 100 میلی‌لیتری قرار گرفته باشند. بیشتر داروخانه‌ها شامپو و مرطوب‌کننده‌ی مسافرتی در بسته‌بندی کوچک ارائه می‌دهند که می‌توانید با خود به سفر ببرید.
• دقت کنید اگر دارویی مصرف می‌کنید، به‌اندازه‌ی کل زمان مسافرت و کمی بیشتر از آن به همراه داشته باشید.
• چیزهای دیگری که باید همراه خود ببرید: یک بارانی سبک، باطری پشتیبان برای تلفن همراه و دیگر وسایل الکترونیکی، چیزی برای مطالعه و گذراندن زمان طی پرواز یا سفر با اتوبوس.
• شرایط آب‌وهوایی را در نظر داشته باشید. شاید برفی، شدیداً بارانی، طوفانی و یا حتی به گرمای کویر باشد. همه‌ی این موارد به نوع آب و هوای مقصد بستگی دارد و آب و هوای آنجا تعیین می‌کند چه کاری باید انجام دهید.
• لباس‌های خود را هنگام بستن کیف سفر رول کنید. تا نزنید، رول کنید! کلی فضای اضافه در کیف خود خواهید داشت. برای اینکه کار خود را ساده‌تر کنید، لباس‌هایی را که قرار است به صورت ست با هم بپوشید، یکجا با هم لوله کنید. با این روش، دیگر نیازی به جستجوی یکی یکی به دنبال آنها نخواهد بود و می‌توانید کل ست لباس را یکجا از کیف بیرون آورید.

بخش سوم: سفر بین‌المللی

1- پاسپورت بگیرید. هر چیز به جای خود، اگر پاسپورت معتبر نداشته باشید، نمی‌توانید به سفر خارجی بروید. فرایند گرفتن پاسپورت در ایران به‌طور متوسط سه روز تا یک هفته طول می‌کشد و هزینه‌ی چندانی ندارد. کافی است به نزدیک‌ترین دفتر پلیس +10 مراجعه نمایید و پس از پر کردن فرم مخصوص درخواست پاسپورت، مدارکی نظیر عکس سه در چهار و مدارک شناسایی یا هر چیزی که در برد اطلاع‌رسانی آن مرکز فهرست شده باشد، ارائه دهید. در صورتی که مشکل خاصی وجود نداشته باشد، طی چند روز پاسپورت را درب منزل تحویل خواهید گرفت. قبل از هر کاری، پاسپورت خود را آماده کنید و از پیش آمدن اضطراب‌های بی‌دلیل پیش‌گیری نمایید.

• این امکان وجود دارد که با مراجعه‌ی حضوری به اداره‌ی گذرنامه، فرایند آماده‌سازی پاسپورت را تسریع کنید؛ اما نیازمند پیگیری و معطلی در صف خواهد بود.
• زمانی که پاسپورت خود را تحویل گرفتید، آن را اسکن کرده و تصویر آن را به ایمیل خود ارسال نمایید. شاید بد نباشد یک کپی نیز از آن تهیه کرده و در چمدان خود بگذارید. اگر طی سفر در کشور خارجی، پاسپورت گم شود یا آن را از شما بدزدند، کپی و اسکن آن بسیار مشکل‌گشا خواهند بود.
• پاسپورت خود را به هنگام سفر در جایی امن نگاه دارید—مثلاً جیب داخلی کت جای خوبی برای نگهداری پاسپورت و پیش‌گیری از گم شدن یا دزدیده‌شدن آن است.

2- ببینید آیا ویزا لازم دارید یا خیر. برخی کشورها برای ورود نیاز به ویزا دارند. درست مثل پاسپورت، باید از قبل فرایند گرفتن ویزا را طی کنید؛ زیرا ممکن است چندین روز یا حتی چند هفته طول بکشد.

• شاید لازم باشد قبل از ارائه‌ی درخواست ویزا، هتل محل اقامت خود را هماهنگ کنید، تا هنگام درخواست، آدرس و اطلاعات تماس لازم را برای ارائه داشته باشید.

3- به پزشک مراجعه کنید و واکسن بزنید. به پزشک خود بگویید به کجا سفر می‌کنید و از او بپرسید چه واکسن‌هایی باید بزنید. برخی کشورها برای ورود نیاز به تأیید تزریق برخی واکسن‌ها دارند. پزشک می‌تواند گواهی بین‌المللی واکسیناسیون یا کارت زرد در اختیار شما قرار دهد تا به عنوان مدرک تزریق ارائه دهید.

• ممکن است چندین هفته طول بکشد تا اثرگذاری واکسن آغاز شود؛ یا شاید به چند دوز از واکسن نیاز داشته باشید؛ پس تا دقیقه‌ی نود منتظر نمانید. چهار تا شش هفته پیش از سفر، به پزشک مراجعه کنید.
• همچنین برای واکسن زدن، می‌توانید به کلینیک‌های ویژه‌ی مسافرت خارجی مراجعه نمایید. کارکنان این کلینیک‌ها در زمینه‌ی موارد پزشکی سفرهای خارجی تخصص دارند و می‌توانند اقدامات احتیاطی لازم را به شما آموزش دهند.

4- زبان یاد بگیرید. حتی چند عبارت کلیدی نظیر «سلام»، «ببخشید»، «متشکرم»، «سرویس بهداشتی کجاست؟» می‌تواند کمک شایانی به شما کند. اغلب زمانی که تلاش می‌کنید به زبان مردم کشور خارجی صحبت کنید، تمایلی بیشتری برای کمک به شما از خود نشان خواهند داد.

• زبان انگلیسی در کشورهای بسیاری به عنوان زبان دوم رایج است؛ اما هرگز نباید تصور کنید که همه‌ی مردم آن کشور به این زبان مسلط هستند.

5- درباره‌ی رسم و رسوم کشور مقصد تحقیق کنید. سفر به سرزمین‌های ناآشنا باعث آسیب‌پذیری فرد می‌گردد و توهین به مردمان بومی آن کشور عواقب خوبی در پی نخواهد داشت. شاید مواردی که در کشور خودمان کاملاً پذیرفته و عادی باشد، در کشور میزبان شما مورد شماتت قرار گیرد. یک راهنمای سفر بخرید یا سری به انجمن‌های سایت‌های مسافرتی بزنید تا نکاتی در این مورد یاد بگیرید.

• به مسائلی نظیر نحوه‌ی لباس پوشیدن مردم (شاید در برخی کشورها، مردم پوشش ساده‌تری داشته باشند و با پوشش خود باعث جلب توجه ناخواسته شوید)، اینکه توقع انعام از شما دارند یا خیر، و «فاصله‌ی شخصی» معمول افراد از یکدیگر (شاید متوجه شوید مردم هنگام مکالمه با شما، در فاصله‌ای کمتر یا بیشتر از آنچه به آن عادت دارید می‌ایستند) توجه داشته باشید.
• به دنبال هشدارهای مسافرتی مربوط به کشوری بگردید که قصد دارید به آن سفر کنید. شاید در برخی نواحی، درگیری وجود داشته باشد یا برای گردشگران امن نباشد و مجبور باشید برنامه‌های خود را تغییر دهید.

6- به بانک یا موسسه‌ی اعتباری خود اطلاع دهید که به خارج از کشور سفر می‌کنید. اگر فعالیتی ناگهانی در کشوری دیگر در حساب شما رویت شود، این احتمال وجود دارد که حساب شما را به عنوان کلاهبرداری مسدود نمایند. یک تماس تلفنی کوچک باعث می‌شود کارت بانکی خود را از دست ندهید.

• از بانک بپرسید شعبه یا شریک بین المللی در کشور مقصد شما دارند یا خیر. هزینه‌ی برداشت از خودپرداز در کشورهای خارجی نسبتاً بالاست و خرج زیادی روی دست شما خواهد گذاشت.
• با استفاده از عابربانک برای برداشت تقریباً همیشه بهترین نرخ ارز را دریافت خواهید کرد؛ اما مراقب هزینه‌های جانبی آن باشید.

منبع: چطورپدیا